Τι είναι η σκληρότητα νερού;

Η σκληρότητα νερού ή το σκληρό νερό, είναι δύο εκφράσεις  που συχνά ακούγονται σε μια συζήτηση για την ποιότητα του νερού. Όμως, τι ακριβώς σημαίνει είναι το νερό σκληρό , τι επιπτώσεις έχει η σκληρότητα  νερού στην καθημερινότητα μας και στην υγεία μας; Ας δούμε λοιπόν την έννοια αυτών των όρων, τις επιπλοκές που μπορούν να προκαλέσουν, αλλά και πόσο σημαντικοί είναι οι αποσκληρυντές νερού.

Τι είναι η σκληρότητα νερού;

Όταν μιλάμε για σκληρότητα νερού, αναφερόμαστε στην ποσότητα των ανθρακικών αλάτων, πιο συχνά του ασβεστίου και του  μαγνησίου, που περιέχει και μετριέται με τις μονάδες mg/L ή ppm. Η συγκέντρωση και διάλυση αυτών των ιόντων, οδηγεί στη συγκέντρωση αλάτων, δηλαδή δημιουργεί σκληρό νερό το οποίο προκαλεί  προβλήματα, που μπορεί να φαίνονται ασήμαντα, σε βάθος χρόνου όμως οι επιπτώσεις είναι αρκετά σοβαρές. Κάποια από τα συνηθέστερα προβλήματα είναι τα παρακάτω:

• Απόθεση αλάτων, δηλαδή συγκέντρωσή τους, σε σωληνώσεις και συσκευές, όπως βραστήρες, σίδερο κ.α.
• Μείωση της αποτελεσματικότητας σε σαμπουάν κι απορρυπαντικά ρούχων
• Βλάβες σε οικιακές συσκευές, κυρίως πλυντήρια
• Ξηρότητα στην επιδερμίδα
• Προβλήματα στα μαλλιά, όπως θαμπάδα ή ξηρότητα.

Η σκληρότητα νερού πλέον με την κλιματική αλλαγή και τις γεωλογικές αλλαγές εμφανίζεται σε όλο και περισσότερες περιοχές, όμως η αντιμετώπισή της είναι εύκολη, κυρίως με τους αποσκληρυντές νερού.

Τι κάνουν οι αποσκληρυντές νερού;

Ο πιο σίγουρος κι ασφαλής τρόπος να αντιμετωπιστεί η σκληρότητα νερού, είναι η χρήση ενός αποσκληρυντή. Οι αποσκληρυντές νερού σχεδιάστηκαν για να μειώσουν την σκληρότητα του νερού, αφαιρώντας ποσότητα του ασβεστίου και μαγνησίου που υπάρχουν στο νερό με διάφορους τρόπους, ανάλογα με τον τύπο της κάθε συσκευής.  Με φυσικές ή χημικές λειτουργίες οι αποσκληρυντές νερού προστατεύουν τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις από τις επιπλοκές που προκαλεί η υψηλή σκληρότητα νερού. Η πιο διαδεδομένη διαδικασία συνήθως έχει να κάνει με ένα σύστημα ανάπτυξης ιόντων που αντικαθιστούν αυτά του ασβεστίου και του μαγνησίου με νάτριο, βελτιώνοντας έτσι την ποιότητα του νερού και προστατεύοντας τον οργανισμό μας και τις συσκευές από την συγκέντρωση αλάτων.

Τι προκαλεί το σκληρό νερό;

Ας δούμε πρώτα από τι προκαλείται κυρίως σκληρό νερό:

• την παρουσία ασβεστίου και μαγνησίου,
• τη διάλυση των ιόντων  στο υπόγειο νερό καθώς περνούν μέσα από τα γεωλογικά στρώματα,
• τη μεταφορά των ιόντων αυτών  αποτέλεσμα, όταν το νερό φθάνει στις σωληνώσεις και τις βρύσες,  να παραμένουν ακόμα σε αυτό.

Η κυριότερη συνέπεια από τη σκληρότητα νερού, είναι η αλάτινη απόθεση, η συγκέντρωση δηλαδή αλάτων σε διάφορες επιφάνειες όπως σωλήνες και συσκευές (βραστήρες, ντουζ κλπ)με αποτέλεσμα τη μείωση της αποδοτικότητας των συσκευών,  την επιβράδυνση στη ροή του νερού κι ανάλογα με την έκθεση την εμφάνιση άλλων προβλημάτων στις συσκευές.

Ακόμη, το σκληρό νερό επηρεάζει τη δράση των σαπουνιών και των καθαριστικών, καθώς τα άλατα που περιέχει δεν επιτρέπουν τις σωστές αντιδράσεις των προϊόντων, όπως για παράδειγμα η δημιουργία αφρού, περιορίζοντας έτσι την καθαριστική τους δράση. Συνδυαστικά, τα άλατα που περιέχονται στο σκληρό νερό μπορούν να συγκεντρωθούν στα πλυντήρια, ρούχων ή πιάτων, μειώνοντας τη λειτουργία τους και καταστρέφοντάς τα.

Τέλος, η σκληρότητα νερού μπορεί να προκαλέσει και προβλήματα υγείας, κυρίως δερματικά(ξηρότητα, θαμπά μαλλιά, φαγούρα) αλλά και στομαχικές διαταραχές, ανάλογα με τον χρόνο έκθεσης και την συγκέντρωση.

Πως μπορώ να μετρήσω την σκληρότητα του νερού στο σπίτι μου;

Είναι καλό να γνωρίζουμε τη σκληρότητα νερού στο οικιακό δίκτυο, καθώς στο σπίτι μας έχουμε την μεγαλύτερη κατανάλωση νερού (πίνουμε, μαγειρεύουμε, πλένουμε κ.ο.κ.) και υπάρχουν αρκετοί τρόποι να την μετρήσουμε, ανάλογα με την ακρίβεια που θέλουμε να έχουν τα αποτελέσματά μας. Ορισμένοι τρόποι μέτρησης της σκληρότητας νερού είναι οι εξής:

• Τεστ με λωρίδες: ένα κιτ με λωρίδες που μπορείτε να προμηθευτείτε και χρησιμοποιώντας τον χρωματικό αναλυτή, να δείτε πόσο σκληρό είναι το νερό που χρησιμοποιείτε σπίτι σας.
• Χημικό κιτ δοκιμής: πιο ακριβής μέθοδος καθώς περιλαμβάνει χημικά στοιχεία που αντιδρούν με τα ιόντα, δίνοντας πιο ακριβή αποτελέσματα.
• Επαγωγικές μετρήσεις: πρόκειται για φορητές συσκευές που χρησιμοποιούν μεθόδους επαγωγής ή ανάκλασης με ακόμα ακριβέστερες μετρήσεις.

Ανάλογη με τον τρόπο που θα επιλέξετε θα είναι και η ακρίβεια του αποτελέσματος για τη σκληρότητα νερού στο σπίτι σας, αλλά σίγουρα θα σας δώσει μια πολύ σαφή εικόνα σχετικά με τα άλατα στο νερό του οικιακού σας δικτύου και με βάση αυτή να κρίνετε αν απαιτείται να χρησιμοποιήσετε αποσκληρυντές νερού ή κάποια άλλη μέθοδο για να μειώσετε τη σκληρότητα νερού στο σπίτι σας.

Υπάρχει μέθοδος μέτρησης με ένα μπουκάλι νερό χωρίς κιτ

Πέρα όμως από όλα αυτά όμως, υπάρχει κι ένας ακόμη πιο απλώς τρόπος να μετρήσετε τη σκληρότητα νερού σπίτι σας χρησιμοποιώντας μόνο ένα μπουκάλι νερό, μαγειρική σόδα κι ακολουθώντας μερικά βήματα:

•  Γεμίστε ένα διάφανο μπουκάλι με νερό βρύσης.
• Προσθέστε μια μικρή ποσότητα μαγειρικής σόδας κι ανακινήστε απαλά το μπουκάλι ώστε να ανακατευθεί το περιεχόμενο.
• Συνεχίστε να προσθέτετε σόδα και να ανακινείτε μέχρι να δημιουργηθεί μια μόνιμη στρώση αφρού στην επιφάνεια.
• Μετρήστε τον αριθμό των κουταλιών της σόδας που χρειάστηκαν μέχρι να δημιουργηθεί ο αφρός.

Ανάλογα με τις κουταλιές που χρειάστηκαν υπολογίστε τη σκληρότητα νερού σύμφωνα με τον ακόλουθο πίνακα:

Η διαδικασία αυτή είναι ο απλούστερος τρόπος να έχετε μια εκτίμηση, όχι μέτρηση, για τη σκληρότητα νερού στο σπίτι σας